Miras, hayatın doğal bir parçasıdır. Ancak her zaman avantajlı ya da kazanç sağlayan bir durum olmayabilir. Özellikle borç yüküyle gelen bir miras, mirasçıların ekonomik anlamda zor durumda kalmasına neden olabilir. Bu gibi durumlarda reddi miras yani mirası reddetme hakkı devreye girer. Peki, Türkiye’de bir miras reddedilebilir mi? Reddi miras süresi ne kadar? Bu yazımızda bu sorulara açıklık getiriyoruz.
Reddi Miras Nedir?
Türk Medeni Kanunu’na göre, bir kimse vefat ettiğinde onun malvarlığı yasal ve atanmış mirasçılarına geçer. Ancak bu malvarlığı sadece taşınır, taşınmaz veya maddi değeri olan unsurlardan oluşmaz. Aynı zamanda borçlar da mirasın içinde yer alır. Mirasçı, alacaklarla birlikte borçlardan da sorumlu hale gelir. Bu durumda kişi, mirası kabul etmek istemezse miras reddi yoluna başvurabilir.
Reddi miras, miras bırakan kişinin borçları ve diğer yükümlülükleriyle birlikte tüm malvarlığını kabul etmeme anlamına gelir. Bu işlem resmi bir beyan ile yapılır ve kişinin mirasçılık sıfatı ortadan kalkar.
Reddi Miras Hangi Süre İçinde Yapılmalıdır?
Reddi miras için belirlenen yasal süre, mirasçının mirasçı olduğunu öğrendiği tarihten itibaren üç aydır. Bu süre, genellikle miras bırakanın ölüm tarihinden başlar. Ancak bazı özel durumlarda mirasçı daha sonra mirasçı olduğunu öğrenebilir. Bu gibi durumlarda üç aylık süre, öğrenme tarihinden itibaren başlar.
Belirtilen sürede yapılmayan başvurular sonucunda, miras zımnen (örtülü şekilde) kabul edilmiş sayılır. Bu durumda mirasçılar, tüm malvarlığı ve borçlardan sorumlu hale gelirler.
Reddi Miras Nasıl Yapılır?
Mirasın reddi işlemi oldukça basit ama kesin kurallara bağlıdır. Mirasçı, sulh hukuk mahkemesine başvurarak yazılı veya sözlü beyanla mirası reddettiğini belirtmelidir. Beyanın ardından mahkeme, bu durumu mirasçılık belgesine işler ve kişi, artık yasal mirasçı sayılmaz.
Reddi miras işlemi bireyseldir. Yani bir mirasçının reddi, diğer mirasçıları bağlamaz. Bu nedenle, aile bireyleri kendi kararlarını ayrı ayrı vermelidir.
Borca Batık Miraslarda Özel Durum
Eğer miras bırakanın borçları, alacaklarından fazla ise bu durum “borca batıklık” olarak adlandırılır. Türk Medeni Kanunu’nun 605. maddesine göre, mirasçı borca batıklığı açıkça ispat ederse ve hiçbir işlem yapmadan sadece bu durumu ortaya koyarsa, mirası reddetmiş sayılır. Bu durum yasal mirasçılar için bir koruma mekanizmasıdır.
Reddi Mirasın Sonuçları
Mirası reddeden kişi, yasal olarak hiç mirasçı olmamış gibi kabul edilir. Bu durumda miras, sıradaki mirasçılara geçer. Örneğin; birinci derece mirasçılar (çocuklar) reddederse, miras ikinci dereceye (anne-baba) geçer. Onlar da reddederse üçüncü derece mirasçılar (kardeşler, yeğenler vs.) devreye girer.
Tüm mirasçıların reddetmesi durumunda, miras resmen devlete geçer. Bu gibi durumlarda borçlar da devlet tarafından üstlenilir.
Reddi Miras Kararı Verirken Nelere Dikkat Edilmeli?
-
Süre çok önemlidir. Üç ay içinde işlem yapılmazsa, kabul edilmiş sayılabilirsiniz.
-
Mirasın içeriği net değilse, uzman desteği alınması önerilir.
-
Mirası reddetmeniz, çocuklarınızı ya da sizin yerinize geçecek diğer mirasçıları etkileyebilir.
-
Ortak mirasçılarla iletişim halinde olmak, ileride yaşanabilecek uyuşmazlıkları önleyebilir.
Sonuç
Türkiye’de mirasın reddi mümkündür ve bu hak, özellikle borçlu miraslarla karşılaşıldığında hayati önem taşır. Süre ve başvuru usulleri açısından dikkatli olunması gerekir. Eğer bir mirasla karşı karşıyaysanız ve içinde borç olup olmadığını bilmiyorsanız, mutlaka hukuki destek almanızda fayda vardır. Zamanında atılacak adımlar, sizi ileride büyük sorumluluklardan kurtarabilir.