Dava Nasıl Açılır? Öncelikle dava açılması için yetkili ve görevli mahkemeye bir dilekçenin verilmesi gerekmektedir. Üstelik yargılama sürecinin başlayabilmesi ve mahkeme tarafından gerçekleştirilebilmesi için gerekli harç ve gider avansından 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu uyarınca gerekli ödemelerin yapılması gerekmektedir. Sonraki aşama ilgili dilekçenin mahkeme tarafınfan işleme alınmasıyla dava açılmış olacaktır. Davanın türleri vardır. Genel anlamda davaları Hukuk Davaları, Ceza Davaları ve İdari Davalar olmak üzere 3 gruba ayırmak mümkündür.
Hukuk davası için mahkemeye verilecek dilekçe gerekir. Yetkili ve görevli mahkemeye verilen bu dilekçe, davanın açılmasında gereklidir. Yetkili ve görevli mahkemeleri ise kanunlar içerisinde düzenlenmiştir. Her uyuşmazlık için yetkili ve görevli mahkemesi farklıdır. Eğer dava hukuk davası değil ve ceza davası ise durum biraz farklıdır. Ceza davaları Cumhuriyet başsavcısı tarafından açılan davalardır. idari davalar ise idare mahkemesine, vergi mahkemesine veya Danıştay’a açılır.
Bilindiği gibi Hukuk Muhakemeleri Kanuna göre mahkemelerin görevi, ancak kanunla düzenlenir. Göreve ilişkin kurallar, kamu düzenindendir. Dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına
ilişkin davalarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesidir.
Sulh hukuk mahkemeleri ise dava konusunun değer veya tutarına
bakılmaksızın; kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan
davaları, taşınır ve taşınmaz mal veya hakkın paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ilişkin davaları ile taşınır ve taşınmaz mallarda, sadece zilyetliğin korunmasına yönelik olan davaları görürler.
Dava Nasıl Açılır? Dava Şartları Nelerdir?
Hukuk Mukameleri Kanunu’na göre davanın bazı şartları vardır. Bunlar;
- Türk mahkemelerinin yargı hakkının bulunması.
- Yargı yolunun caiz olması.
- Mahkemenin görevli olması.
- Yetkinin kesin olduğu hâllerde, mahkemenin yetkili bulunması.
- Tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip olmaları; kanuni temsilin söz konusu olduğu
hâllerde, temsilcinin gerekli niteliğe sahip bulunması. - Dava takip yetkisine sahip olunması.
- Vekil aracılığıyla takip edilen davalarda, vekilin davaya vekâlet ehliyetine sahip olması
ve usulüne uygun düzenlenmiş bir vekâletnamesinin bulunması. - Davacının yatırması gereken gider avansının yatırılmış olması.
- Teminat gösterilmesine ilişkin kararın gereğinin yerine getirilmesi.
- Davacının, dava açmakta hukuki yararının bulunması.
- Aynı davanın, daha önceden açılmış ve hâlen görülmekte olmaması.
- Aynı davanın, daha önceden kesin hükme bağlanmamış olması.
Dava Şartlarının İncelenmesi
Gerçek veya tüzel kişiler herhangi bir haksızlığa uğradıklarının düşünüyorlarsa dava açabilirler. Bireylerin ve kurumların hukuki çerçeve içerisinde haklarını savunmaları kadar doğal bir süreç yoktur. Ancak dava sürecinden önce ilgili mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Ayrıca taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler. Üstelik mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verir.
Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddeder. Dava şartı noksanlığı, mahkemece, davanın esasına girilmesinden önce fark edilmemiş, taraflarca ileri sürülmemiş ve fakat hüküm anında bu noksanlık giderilmişse, başlangıçtaki dava şartı noksanlığından ötürü, dava usulden reddedilemez.
Dava Süreci
Dava, dava dilekçesinin kaydedildiği tarihte açılmış sayılır. Dava dilekçesinde mahkemenin adı, davacı ile davalının adı soyadı ve adresleri, davacının Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, varsa tarafların kanuni temsilcilerinin ve davacı vekilinin adı soyadı ve adresleri, davanın konusu ve malvarlığı haklarına ilişkin davalarda dava konusunun değeri, davacının iddiasının dayanağı olan bütün vakıaların sıra numarası altında açık özetleri, iddia edilen her bir vakıanın hangi delillerle ispat edileceği, dayanılan hukuki sebepler, açık bir şekilde talep sonucu ile davacının varsa kanuni temsilcisinin veya vekilinin imzası yer alır.
Davacı, yargılama harçları ile her yıl Adalet Bakanlığınca çıkarılacak
gider avansı tarifesinde belirlenecek olan tutarı, dava açarken mahkeme veznesine yatırmak zorundadır. Dava dilekçesinde gösterilen ve davacının elinde bulunan belgelerin asıllarıyla birlikte harç ve vergiye tabi olmaksızın davalı sayısından bir fazla düzenlenmiş örneklerinin veya sadece örneklerinin dilekçeye eklenerek, mahkemeye verilmesi ve başka yerlerden getirtilecek belge ve dosyalar için de bunların bulunabilmesini sağlayıcı açıklamanın dilekçede yer alması zorunludur